Khem Veasna talks about Self-knowing

បងប្អូនស្តាប់ពាក្យហ្នឹងអោយទាន់ វិបស្សនាគឺជាបច្ចេកទេស​ទៅពាល់អោយត្រូវរចនាសម្ពានរវាងកាយ ហើយនិងចិត្ត ដែលកើតជាខ្លួនយើងហ្នឹងហេ សួរថាតើ អ្នកណាជាអ្នកពាល់ត្រូវវីសៃកាយហើយនិងចិត្តហ្នឹង តិចបងប្អូនច្រឡំថា ខ្ញុំហា តិចថា យើង យើងត្រូវមើលអោយឃើញ រចនាសម្ពានកាយហើយនិងចិត្ត អាហ្នឹងមានយើងមួយទៀតហើយណា តិចថាមានយើង មួយនៅក្រៅកាយហើយនិងចិត្តណា តិចប្រើពាក្យថា យើងជាអ្នកត្រួតពិនិត្ររចនាសម្ពាន្ធ កាយហើយនិងចិត្ត អាហ្នឹងស្រេចយ៉ងបាដោយ ទៅស្រាយអាយើងហ្នឹងហា អាយើងដូចសំណាញ់វាជំពាក់ចឹងហា ហើយគេទៅស្រាយអាយើងហ្នឹងហា ហើយចុះបើអាយើងហ្នឹងហា តាំងចិត្តពីផ្ទះទៅ ថាយកយើងហ្នឹង ទៅមើលកាយហើយនិងចិត្ត យើងនិងកណ្តាញ់ម្តុំ

យើងនិងអត់ ភ្លាទេ ហើយទៅ ទៅពន្លាយើងហ្នឹងហា ហើយដល់ពេលយើងច្រឡំថា យើងឬខ្ញុំនិងទៅត្រួតពិនិត្រវិសៃកាយ

ហើយនិងចិត្ត អាហ្នឹងយកប្រលឹងទៅត្រួតពិនិត្រហើយនិងហេ យកប្រលឹង យកអាត្មាន យកតួរអញ​ ទៅពិនិត្ររចនា

សម្ពាន្តកាយ ហើយនិងចិត្តហ្នឹង តែការពិតហា ខ្លួនយើងហ្នឹងហា គឺមានតែកាយហើយនិងចិត្តដែលជារបស់ធម្មជាតិហ្នឹងទេ អត់មានយើងទេ បងប្អូនត្រង់ចំនុចហ្នឹងហា អោយយល់ ថាហេតុអ្វីបានជាគេប្រសិទនាមព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ថាជាបុគ្គលត្រាសដឹង ថាព្រោះមនុស្សវង្វេងមួយពិភពលោក វង្វេងយូហើយ ថាអាហ្នឹងគឺអញហ្នឹងហា ព្រោះតែអាវង្វេងហ្នឹងហើយ ដែលធ្វើបុណ្យមិនឈប់នោះ ចង់ឡើងឋានសួរនោះ អញ្ចឹងបានខ្ញុំនិយាយថា មុននិងទៅរៀបចំជីវិតរស់នៅប្រចាំថ្ងៃអោយស្គាល់

យើងជាមុនសិន បើមិនដល់ថ្នាក់វិបស្សានា ពាល់ត្រូវទេ យ៉ាងហោចក៏ថ្នាក់យល់ដែរ​ បានទៅរៀបចំជីវិតហ្នឹងត្រូវ បើមិនចឹងទេ ធ្វើបុណ្យបែបសាសនា​គេបោកលុយអ់សហើយ អាលាយហើយ អត់សល់ទេ ព្រះពុទ្ធហា លោកត្រាស់ដឹងត្រង់ចំនុចហ្នឹង

អញ ជានរណា? អញ្ចឹងមុននឹងរៀបចំពិធីសាសនា សូមអោយបងប្អូនរៀនមេរៀនរបស់ព្រះពុទ្ធសិន អញជានរណា អីឡុវយើងសួរមើលមើល យាយតាសព្វថ្ងៃទៅវិត្ត សួរថាគាត់ទៅរៀនមេរៀនរបស់ព្រះពុទ្ធលោកត្រាស់ដឹងអត់ គាត់យកបាយទៅវត្តហើយ សុំសិលចប់មកផ្ទះវិញហើយ មានបានរៀនអាហ្នុងអែណា ទទេហ្នឹង ហើយព្រះពុទ្ធលោកបានងារជាព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធព្រោះត្រាស់ដឹងច្បាប់ធម្មជាតិហ្នឹង រួចហើយយកមកបង្រៀនយើង ហើយមានបានបង្រៀនណាសព្វថ្ងៃប្រពៃណីទំៀមទំលាប់ តែពេលផ្ជុំ គេធ្វើចឹងធ្វើហើយ ដល់ពេលចឹងមេរៀនត្រាស់ដឹងនៅតែមេរៀនត្រាស់ដឹងហ្នឹងទៅ ហើយគាត់និងលុងលិចនិងប្រពៃណីហ្នឹងទៅ ទំនៀមទំលាបនិងទៅ ដើម្បីអោយដឹងថាខ្លួនហ្នឹងប្រតិបត្តយ៉ាងម៉េច ដំបូងដៃបំផុតត្រូវស្គាល់ខ្លួនយើងថាជាអ្នកណា ជាមុនសិន បើមិនដល់ថ្នាក់ វិបស្សនាពាល់ត្រូវយ៉ាងហោចបំផតក៏ថ្នាក់យល់ដែរ ចឹងបានខ្ញុំដាក់សំនួរថាតើវិបស្សនាជាអ្វី? វិបស្សនាគឺជាការត្រួតពិនិត្រអត្តរកម្មរវាងកាយហើយនិងចិត្ត តើពីណាជាអ្នកត្រួតពិនិត្រ? មិញខ្ញុំនិយាយថា គឺជាការត្រួតពិនិត្រខ្ញុំអត់មាននិយាយថាគឺជាយើងត្រួតពិនិត្រហេណាគឺជាការត្រួតពិនិត្ររចនាសម្ពាន្ធកាយហើយនិងចិត្ត តើពិណាអ្នកទៅត្រួតពិនិត្រគឺចិត្ត ចិត្តវាត្រួតពិនិត្រខ្លួនវា តិចច្រឡំថាមានយើងជាអ្នកត្រួតពិនិត្រស្រេចយងបាដោយ។ 6:24



អាអំបោះច្រពាក់ កណ្តាញ់ហ្នឹងហា អត់ត្រូវបានស្រាយទេ ហើយទៅហ្នឹងទៅ​សំលាប់អញហា អោយយល់ពីមេរៀនវិបស្សានាហ្នឹងគឺទៅសម្លាប់ អារម្មណ៍ថាមានអញហ្នឹងហា តាមពិតមានអញមកពីណា
ក្នុងខ្លួន ហើយដល់ពេលយើងទៅដល់ចងពឹប ថាអញអង្គុយហ្នឹង គឺអញទៅរកនេះ អញទៅរកនោះ អញប្រុងបាននិព្ពាន ថាចេញពីអញទៅហើយ គឺចង់ជាប់ គឺអត់មានស្រាយទេ អញ្ចឹងបាននិព្ពានហ្នឹង
មិនងាយទៅដល់ទេ និព្ពានហ្នឹងគឺជាអារម្មណ៍អស់អញ លេងលោកទេសនាសព្វថ្ងៃ​ លោកថា យាយៗ ធ្វើបុណ្យទៅចាំខ្ញុំមុនឯនិព្ពានហ្នឹងទៅ ចាំខ្ញុំចូលតាមក្រោយ វាមានអញមួយទៅចូលសោយសុខនៅនិព្ពានហ្នឹងទៀត បងប្អូនច្រឡំហើយហ្នឹងហេ និព្ពានបាននៅរស់ហ្នឹងហា ប៉ុន្តែអត់នរណាបាននិព្ពានទេ មានតែរលាយអញ រលាយអារម្មណ៍ថាមានអញហ្នឹងហា
ចឹងបានពេលព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធលោក មុនទៅណា មនុស្សបថុតជនចេះតែទៅសួរលោកថា ព្រះអង្គពេលដែលព្រះអង្គស្លាប់ទៅ កើតមកវិញអត់? ព្រះពុទ្ធលោកសម្តែងថា ដឹងប្រាប់គេថាម៉េច បើគេចេះតែយកអារម្មណ៍គេហ្នឹងហេ មកថ្លឹងតថាគតហេ ព្រោះគេនៅមានអញនោះ ក្តិចទៅឈឺនោះ ដល់ពេលចឹង គេយកអារម្មណ៍ហ្នឹងមកថ្លឹងហេ តថាគតអស់អារម្មណ៍ថាមានអញហើយ
តថាគតហ្នឹងគ្រាន់តែប្រើសម្រាប់និយាយទេ អត់មានអារម្មណ៍ថាមានអញទេ អញ្ចឹងបានគេហៅថា លោកកតរចិត្ត មិនមែនលោកិយចិត្តទេ ប៉ុនវិសាយលោកតរចិត្ត ឥតមានលោកិយចិត្តណាមួយ
ដែលអាចពាល់ត្រូវអារម្មណ៍ហ្នឹងទេ​ ដូចកូនក្មេងតូច កុំទៅនិយាយរឿងរួមភេទអោយវាស្តាប់ វាមិនពាល់អារម្មណ៍ហ្នឹងត្រូវទេ វិសាយលោកតរចិត្តក៏ដូចគ្នាដែរ​ កុំយកអារម្មណ៍យើងហ្នឹងទៅថ្លឹងអោយសោះ
ថ្លឹងមិនត្រូវទេ ដូចមនុស្សខ្វាក់ពីកំនើតកុំចង់ស្គាល់ពណ៍ អញ្ចឹងបានព្រះពុទ្ធពីណាសួរលោកតរចិត្តលោកមិនឆ្លើយទេ ព្រោះលោកអ្នកត្រាស់ដឹង លោកដឹងថាមនុស្សខ្វាក់ពីកំនើតមិនស្គាល់ពណ៍ទេ
កុំព្យាយាមពន្យល់វា ប៉ុន្តែរឿងដែលត្រឹមត្រូវនាំវាទៅពេទ្យ ព្យាបាលវាអោយជា ដល់ពេលភ្នែកវាជាទៅវាស្គាល់ពណ៍ដោយខ្លួនឯង កុំនិយាយពីវិសាយលោកតរចិត្ត អោយពួកលោកិយចិត្តស្តាប់ នាំវាទៅវិបស្សនាទៅ កាលណាវាទៅដល់វិសាយលោកតរចិត្តហើយ វានិងដឹងត្រង់ហ្នឹងផ្ទាល់តែហ្មង។​ 8:40



ចំណែកព្រះសង្ឃសព្វថ្ងៃនិយាយពី ធ្វើបាបយាយៗ ជិតងាប់ និយាយពីកត់ ចុះបន្ទាត់ គោសបន្ទាត់ក្រហម អភិធម្មនិងនិយាយពីយាយៗរៀនជិតងាប់ ដឹងរៀនធ្វើអី ស្តាប់ខ្ញុំនិងហេ តែ១ម៉ោង២ម៉ោងចប់ហើយ មេរៀនរបស់ព្រះហ្នឹងហូ កុំកុំកុំប្រកាច់យកលុយគេច្រើនពេក និយាយតែពីរបីម៉ោងចប់បាត់ហើយ មេរៀនរបស់ព្រះហោះ តិចហ្នឹង ព្រះលោកនិយាយយូ
ព្រោះរឿងអី ថាព្រោះរឿងជួបមនុស្សច្រើន ជួបអ្នកនេះ និយាយចឹងទៅ ទៅជួបអ្នកនោះនិយាយចឹងទៅ និយាយដដែលៗទៀតហ្នឹងហា ប្រោសហ្នឹងហា បើសិនណាជាមនុស្ស បើសិនណាជាមនុស្ស
ម៉ាពិភពលោកហ្នឹងស្តាប់លឺម្តង និយាយតែពីរម៉ោងអស់បាត់ទៅហើយ រួចចុះ មើលព្រះសង្ឃ ប្រមូលលុយផ្សាយធម៍រាល់ថ្ងៃ ខ្ញុំថា ដូចពួកម៉ូតូឌុប ទៅឌុបពួកបរទេសចឹង កុងកាច់ កុងកាច់ ក្នុងចេតនា
ចង់បានលុយគេច្រើន ព្រោះចង់បានលុយយាយៗ ព្រោះយាយៗគោរពមនុស្សចឹង ដល់ពេលខ្ញុំនិយាយចឹង គេខឹង ខឹងខឹងទៅ ខ្ញុំមិនចង់អោយគាំទ្រខ្ញុំផង ជនពាល់គាំទ្រយើង យើងមនុស្សអាក្រក់ហើយ
ត្រឡប់មករឿងវិបស្សានារបស់យើងវិញ វិបស្សនាគឺជាការត្រួតពិនិត្រ រចនាសម្ពានកាយ ហើយនិងចិត្ត ពីណាអ្នកពិនិត្រ? ចិត្ត កាលណាចិត្តហ្នឹង មូលទៅៗ គេហៅសតិដឹង សតិដឹងហ្នឹង វាត្រួតពិនិត្រ
ហើយត្រូវចងចាំក្នុងខ្លួន ថាអត់មានយើងជាអ្នកដឹងទេ នៅក្នុងការវិបស្សនា សតិដើរតួនាទីជា សតិដឹង អត់ដើរតួនាទីជាការចង់ទេ អោយចាំ តាខ្ញុំចង់ឃើញនេះ ខ្ញុំចង់ឃើញនោះ ខ្ញុំប្រឹងធ្វើក្រែងល
បាននិព្ពានហើយ គឺទទេហើយ អាហ្នឹងផ្លូវព្រះអានន្នហើយ មួយយប់ទល់ភ្លឺ អញត្រូវតែ ជាព្រះអារហន្ន ពីព្រោះអញត្រូវទៅ សង្កីយនាធម៍ជាមួយគេ គេទាំងអស់គ្នាជាព្រះអារហន្ន ដូច្នេះអញត្រូវតែ
ជាព្រះអារហន្នយប់ហ្នឹង មួយយប់ទល់តែភ្លឺ នៅតែអញហ្នឹង ណែនផ្អឺស ព្រោះវិសប្សនាទៅរំសាយអញហ្នឹង ដល់ពេលមួយយប់ទល់ភ្លឺហើយ នៅតែមិនបានទៀត អាប្រាស់ដេក​ លបល់យ ទៅអីទៅទៅ
អាប្រាស់ដេកហ្នឹងហា វាបាត់អារម្មណ៍អញ ផឹប ព្រះអនន្នបានធម៍ច្រងាង ដេកមិនដេក ឈរមិនឈរ ច្រងាង កណ្តាលទី ព្រោះអារម្មណ៍ឧបបេខានៅពេលហ្នឹង អញ្ចឹងបានបងប្អូនទៅវិបស្សនាច្រើនណាស់
តែវាមិនបានអី ពីព្រោះមិនយល់មេរៀនបរិយត្តហ្នឹង ចេះតែសំរុកដោយយកអញទៅជាមួយ ហ្អែងចំមើលអញហ្អា អញវិបស្សានាអោយបានជ្រៅ ទៅផ្ទះវិញស្រួលនិយាយប្រាប់គេ ចេះចុះហ្អា ហើយទៅជាមួយហ្នឹង
អញហើយហ្នឹង តែទៅជាមួយហ្នឹងអញហើយ ទៅជាមួយហ្នឹងចំនង់ហើយ មិនមែនផ្លូវហ្អេ ផ្លូវប្រលែងក្បាលហ្នឹងខ្សុល​ ទៅក្នុងបរិយាកាសទៅ ឧបបេខាគ្រាន់តែដឹង ចិត្តដើរតួរជាសតិ។ វាគ្រាន់តែដឹង តែពេលណាមានចំណង់វាទៅជាចិត្ត កាលណាវាគ្រាន់តែដឹងវាទៅជាសតិ នែអាសតិដឹងហ្នឹងហេ ដែលត្រូវជាអ្នកចូលទៅត្រួតពិនិត្ររចនាសម្ពានកាយ ហើយនិងចិត្តខ្លួនវា តើចិត្តមានប្រតិកម្មទៅលើកាយ
យ៉ាងម៉េច? កាយហ្នឹងហេ វាមានប្រតិកម្មទៅលើចិត្តយ៉ាងម៉េច តើអន្តរកម្មរបស់វាយ៉ាងម៉េច? ប៉ុន្តែត្រូវដឹងថាចិត្តនិងកាយមិនមែនយើងទេ វាគ្រាន់តែជារបស់ធម្មជាតិទេ​​ ទាំងពីរហ្នឹង​ ហើយជិវិតរបស់
យើងអត់មានយើងទេ មានតែកាយហើយនិងចិត្តហ្នឹង អោយច្បាស់លាស់កន្លែងហ្នឹងហេ មិនងាយស្តាប់យល់ហេណា បងប្អូន មិនងាយស្តាប់យល់ហេ ចឹងបានថាខ្ចឹលនិងស្តាប់យួរតែបាយទៅវត្តតែហ្មងទៅ
ខ្ចឹល មិនបាច់ស្តាប់ហេ ចឹងមេរៀនត្រាស់ដឹងទទេ កាលពីមុនយួរបាយទៅវត្ត ច្រនំគ្នា អត់បាយសុី  ព្រះពុទ្ធលោកបង្រៀនៗ ហេវបាយ អត់បាយសុី យកបាយទៅវត្តទៅ
សុីបាយរួចហើយ ជ្រនំគ្នារឿងធម៍ហ្នឹងហេ អាឡុវមានបានជ្រនំគ្នារឿងអី យកបាយទៅវត្តរួចមកវិញតាហ្មងទៅ វាចឹងហា ហើយអាអ្នកដឹងអែនេះ បែកទ្រូងងាប់ហើយ បងប្អូន មិនបាននិយាយបែកទ្រូងងាប់ហើយ វិបស្សនាគឺសតិដឹង ត្រួតពិនិត្ររចនាសម្ពានកាយ ហើយនិងចិត្តថ្នាក់ពាល់ត្រូវ បងប្អូនហា អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រគេរកឃើញយូហើយ 12:20